مسئولیت بین المللی دولت ها ناشی از تامین مالی تروریسم

مسئولیت بین المللی دولت ها ناشی از تامین مالی تروریسم

به نام خداوند

«معرفی کتاب مسوولیت بین‌المللی دولت‌ها ناشی از تامین مالی تروریسم»

تروریسم، پدیده‌ای است که در طول تاریخ همواره به عنوان تاکتیکی برای ایجاد رعب و وحشت مورد استفاده قرار می‌گرفت. تاریخ سرشار از اقدامات گوناگون تروریستی می‌باشد که جان بسیاری از انسان‌ها را ستانده و بسیاری را از حقّ ِمسلم آزادی، امنیت و رفاه محروم ساخته است. این پدیده شوم اغلب متضمن حمله قربانیانی بوده که در ایجاد شرایطی که ظاهراً محرک یا توجیه کننده خشونت تروریستی بوده است، هیچگونه نقش یا مسوولیتی نداشته‌اند. پدیده تروریسم در جهان در حال گسترش بوده به گونه‌ای که اگر اخبار جهان را پیشگیری نماییم، می‌توان گفت جهان هر روز حداقل با یک اقدام تروریستی مواجه است. این فراگیر شدن بدان علت است که اقدامات تروریستی برای تروریست‌ها نتایج مطلوبی به ارمغان می‌آورد. در طول تاریخ و نیز در عصر حاضر، تروریسم همواره به دلایل مختلف و اغلب سیاسی از حمایت برخی دولت‌ها برخوردار بوده و بعضاً دولت‌هایی در برخورد با گروه‌های تروریستی، نفع خود را در حمایت، و نه در سرکوب آنها می‌بینند. یکی از مصادیق بارز این حمایت، تامین مالی می‌باشد. مطابق تعریف کنوانسیون مجمع عمومی سازمان ملل راجع به سرکوب تامین مالی تروریسم 1999، این پدیده به معنای ارائه یا جمع آوری وجوه، به هر وسیله، به طور مستقیم یا غیر مستقیم، بر خلاف قانون و به طور عمد، به قصد یا با علم به اینکه به طور کلی یا جزئی صرف اعمال تروریستی گردد، می‌باشد. مطابق این تعریف هر گونه کمک مالی به صورت منقول یا غیرمنقول، وجه نقد یا مال عینی و دینی، یا هر نوع اسناد یا ابزار الکترونیک یا دیجیتال از قبیل: اعتبارات بانکی، چک مسافرتی، چک‌های بانکی، سهام و حواله‌ها به گروه‌های تروریستی، تامین مالی تروریسم محسوب می‌شود.

در این تحقیق تلاش شده است تا مسوولیت بین‌المللی دولت‌هایی که به تامین مالی گروه‌های تروریستی می‌پردازند را از دیدگاه حقوق بین‌الملل مورد بررسی قرار گیرد. در فصل اول کتاب، به مفهوم و مبانی مسوولیت بین‌المللی، و زمینه‌های ایجاد مسوولیت یک دولت در ارتباط با گروه‌هایی تروریستی مورد مطالعه قرار گرفته است. زمینه‌هایی که بعضاً در کنوانسیون‌ها و مقررات بین‌المللی از جمله طرح پیش نویس کمیسیون حقوق بین‌الملل راجع به مسوولیت بین‌المللی دولت‌ها مسکوت مانده است. بعد از گذار از این بخش، در فصل دوم کتاب، به موضوع هزینه‌های ترور و چگونگی تامین این هزینه‌ها از جمله منابع درآمدی قانونی و غیرقانونی گروه‌های تروریستی که مهمترین آن حمایت مالی دولت‌ها می‌باشد پرداخته شده است. در ادامه این فصل، محقق به استانداردهای موجود بین‌المللی در مبارزه با تامین مالی تروریسم اشاره داشته است. از جمله کنوانسیون‌های مجمع عمومی سازمان ملل، قطعنامه‌های شورای امنیت، توصیه‌های گروه اقدام مالی فَتف و گروه اگمونت. در فصل پایانی کتاب نیز به ترکیب دو فصل پیشین، یعنی مسوولیت بین‌الملی دولت‌هایی که به مقررات بین‌المللی توجهی ننموده و از ارائه کمک‌های مالی به گروه‌های تروریستی، دریغ نمی‌ورزند، پرداخته شده است. این کتاب با دیباچه‌ای از دکتر سید باقر میر عباسی آغاز می‌شود و در پایان نیز ترجمه طرح پیش‌نویس کمیسیون حقوق بین‌الملل راجع به مسوولیت دولت 2001 ضمیمه کتاب شده است.