سیاست به مثابه تکنیک (مبانی روشی علم سیاست)

سیاست به مثابه تکنیک (مبانی روشی علم سیاست)

معرفی "کتاب سیاست به مثابه تکنیک"

نویسنده: دکتر روح اله اسلامی - هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

انتشارات خرسندی

آیا سیاست علم است؟ آیا سیاست دارای قواعد و فرمول هایی است که بتواند بر واقعیت اثر بگذارد؟ چرا در ایران علم سیاست جایگاه مناسبی ندارد؟ سیاست چیست و دارای چه موضوعات، مبانی و روش هایی است؟ این کتاب به صورت رساله ای کوتاه سیاست را از منظر تکنیک بررسی میکند.
علم سیاست در ایران مجموعه علوم انسانی را با خود به همراه آورد. دارالفنون مدرسه ای بود که علوم طبیعی را به ایران آورد و پزشکی، مهندسی و علوم نظامی را با همت عباس میرزا، قائم مقام، امیرکبیر و سپهسالار وارد ایران شد. برای اولین بار علوم انسانی در مدرسه عالی علوم سیاسی با دروسی چون جغرافیا، تاریخ، حقوق، اقتصاد، فقه و .... وارد ایران گردید. با اینکه نزدیک به یک قرن از ورود علوم سیاسی به ایران می­گذرد، اما هنوز گزاره هایی که در رسانه ها، فضاهای ژورنالی و عامه درمورد تحلیل پدیده های سیاسی صورت می­گیرد که هیچ درجه اعتباری برای استقلال علم سیاست و الزامات تحلیل سیاسی صورت نمی­گیرد.

کتاب با این پیش فرض نوشته شده است که برای انجام تحلیل سیاسی نیاز به رعایت الزامات جایگاهی، روشی، منطقی و محتوایی است. سیاست عرصه عمومی را شامل می­شود و هر گونه گزاره راجع به عرصه عمومی با نگرش های مصلحت عمومی و بهزیستی جامعه را دربرمی­گیرد. سیاست به معنای فکر در باب مدیریت جمعیت می­باشد و از سویی به اعمال کردن و محدود کردن قدرت اشاره دارد. در نگرش عموم، سیاست علم نیست و تصور اینکه سامان دادن عرصه سیاسی داخلی و خارجی رشته ایست که شامل گرایش های مطالعات منطقه ای، دیپلماسی، روابط بین الملل، اندیشه سیاسی، سیاست گذاری و ... می­باشد، دور از تصور است. مردم عادی و بسیاری از متخصصان مهندسی و علوم زیستی، سیاست را به معنای دروغ، فریب، سازمان اطلاعاتی امنیتی، حزب بازی، سخنوری و طرح های سیاست مداران می­دانند و عموما با رویکردی مبتنی بر ترس و نقادانه در مورد آن بحث می­کنند. سیاست به صورت ناخودآگاهی تمام زندگی مردم را در برگرفته است اما مردم در مورد ماهیت و شیوه درست استدلال و تحلیل سیاسی فکر نمی­کند.

سیاست دانش و اندیشه اخلاقی و اندرزی نیست بلکه علمی است که در آن از تکنیک های قدرت بحث می­شود. سیاست علم تکنولوژی های قدرت است و برای خود دارای زبان تخصصی و روش های آکادمیک است. سیاست توده ای، مردمی، هنجاری، کیفی نیست بلکه دارای زبان، روش، اصول و قواعد تخصصی است. این کتاب قصد دارد مبانی علم سیاست از تحلیل قدرت تا روش های بررسی وقایع و رویدادهای سیاسی و در نهایت آموزش جدید علم سیاست بر مبنای تکنولوژی عصر اطلاعات را شرح و بسط دهد. کتاب برای ایجاد زبان تخصصی و احترام به نخبگان علم سیاست تدوین شده است. برای اینکه نشان دهد هر متن، سخنرانی و اندرزنامه در قالب علم سیاست جای نمی­گیرد و نمیتوان گفت همه چیز سیاسی است و این رشته را از اصول و مبانی استاندارد خویش خارج کرد.