فضای ماورای جو به عنوان میراث مشترک بشریت
- ویژگی ها
- نویسنده: مرتضی رستمی
- قطع: وزیری
- نوبت چاپ: اول/1393
- تعداد صفحات: 136
فضای ماورای جو به عنوان میراث مشترک بشریت
امروزه، فضای ماورای جو همانند سایر عرصههایی که بشر توانسته بدان دست یابد، نظاممند شده؛ بهطوری که در این راستا در نظام حقوق بینالملل، اسناد متعددی به تصویب رسیده است. این اسناد که جزو منابع حقوق بینالملل فضا بوده و در حقوق بینالملل عمومی مورد بحث قرار میگیرند در دل خود رگههایی از مفاهیم حقوق بشری دارند؛ از این رو، نظام حقوقی حاکم بر فضای ماورای جو، علاوه بر اینکه از منظر حقوق بینالملل عمومی قابل بحث است، از منظر حقوق بشری نیز میتواند مورد بررسی قرار گیرد که البته در آثار علمی، کمتر بدان توجه شده است. نگاه حقوق بشری به فضای ماورای جو، کره ماه و دیگر اجرام آسمانی که در قالب اصل میراث مشترک بشریت (بهعنوان یکی از مصادیق نسل سوم حقوق بشر)، قابل طرح است اگرچه تا حدی آمیخته با حقوق بینالملل فضا و یا برخاسته از منابع آن میباشد اما دارای عناصر خاصی است که تحقق آنها، منافع تمام بشریت را در فضای ماورای جو تامین مینماید.
اثر کنونی که با توسل به اصل میراث مشترک بشریت، نگاه حقوق بشری به فضای ماورای جو دارد در یک مقدمه و دو فصل موضوعی تدوین شده است؛ در مقدمه این اثر به کلیاتی از جنبههای حقوق بشری موضوع پرداخته شده و پس از آن در فصل نخست، مفهوم و عناصر اصل میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو (شامل: 1. عدم تخصیص؛ 2. نفع بشریت؛ 3. مدیریت بینالمللی؛ 4. تقسیم منصفانه منافع و 5. استفاده مسالمتآمیز) و عقیده مخالفان میراث مشترک بودن فضای ماورای جو، تبیین شده است. در فصل دوم نیز ابتدا مهمترین چالشهایی که اصل میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو با آن مواجه است، تبیین، و پس از آن، راهکارهای برونرفت از چالشهای موجود توضیح داده شده است.