نگاهی به دیدگاههای حقوقی اسلامی

نگاهی به دیدگاههای حقوقی اسلامی

اين مجموعه از پنج بخش تشكيل شده است كه عبارت‌اند از: بخش حقوق عمومي، حقوق بين‌الملل، حقوق جزا، مباحثي نو دربارة نقد با نگاهي اسلامي، و تحول در علوم انساني با نگاهي اسلامي. اصولاً همة مطالب اين مجموعه ديدگاه‌هاي اسلامي درخصوص ابعاد مختلفي از حقوق است، ولي مقالة اول تحت عنوان «احياگر حقوق و تكاليف انسان‌ها» هرچند به آن معنا كه در كتاب‌هاي حقوقي است، حقوقي نيست، ولي بيان‌كنندة ويژگي‌هاي امام علي(‌عليه‌السلام) است كه خود جلوه‌دادن ضمني بعضي از حقوق و تكاليف انسان‌ها است. به هرحال، علاوه بر چنين مفهومي، براي تيمن و تبرك كتاب، به‌عنوان اولين مقاله آورده شده است. از سوي ديگر، بخش چهارم نيز هرچند به‌معناي كلي حقوقي نيست و راجع به نقد است، از اين جهت كه ديدگاهي نو به مسئلة «نقد» دارد و در آن، موضوع نقد با يكي از مفاهيم واجب، رايج و مهم در اسلام ـ يعني امر به معروف و نهي از منكر ـ بررسي و لحاظ شده است، به‌عنوان يك بخش آورده شده است تا نوعي ديدگاه اسلامي در اين خصوص ارائه دهد و براساس آن بتوان متون علوم انساني را نقد كرد. شايان ذكر است كه پس از نگارش مقالة اين‌جانب تحت عنوان «سخني نو دربارة نقد»، جناب آقاي دكتر سيدكاظم اكرمي ـ وزير محترم آموزش و پرورش در زمان دولت شهيد رجايي ـ اظهار داشتند كه من در مورد مقالة شما نقد دارم. من هم استقبال كردم و مقالة ايشان را بررسي كردم و در پاسخ به آن مقاله‌اي ديگر در نقد ‌آن نوشتم و سپس شخص ديگري با توجه به اين سه مقاله، مقالة ديگري تحت عنوان «فراسوي دو نقد» به رشتة تحرير درآورد، كه مجموعاً چهار مقاله شد كه در بخش چهارم اين مجموعه دركنار هم آمده است تا مسئلة نقد ـ كه مبحثي مهم و اساسي درجهت رشد و شكوفايي علم است، و اصولاً و متأسفانه در مجامع دانشگاهي ما خيلي رواج ندارد ـ به‌شكلي خوب، مناسب و محترمانه و همراه با ادب و تقواي علمي ارائه شود. و سرانجام در بخش آخر، مقاله‌اي تحت عنوان «برنامه‌هاي پيشنهادي جهت برنامه‌ريزي در راستاي تحول علوم انساني به‌ويژه رشتة حقوق» ارائه شده كه در آن بحث تحول در علوم انساني با توجه به اينكه مسئلة روز كشور است، بررسي و دربارة آن تحقيق شده است.