مطالعه تطبیقی شرایط و موانع نکاح در حقوق ایران و فقه شافعیه
- ویژگی ها
- نویسنده: حسین مریدی فر
- قطع: وزیری
- نوبت چاپ: دوم / 1395
- تعداد صفحات: 96
- شابک (isbn): 978-600-114-249-9
مطالعه تطبیقی شرایط و موانع نکاح در حقوق ایران و فقه شافعیه
سرآغاز
باید گفت که در مهم و بنیادی بودن نکاح و اینکه بنیان و ستونهای اصلی یک جامعه نکاح به صورت صحیح آن است؛ بحثی نیست. از قدیم الایام در بین تمامی فرق و گروهها چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام به این مقوله اهمیت خاصی داده شده است.
موضوع کتاب ناظر است به حقوق ایران و فقه شافعیه با توجه به منابع موجود به صورت تطبیقی؛ البته اشاراتی به دیگر فرق اسلامی نیز خواهیم داشت. در این بین به تحلیل دادههای گردآوری شده نیز خواهیم پرداخت و موارد اختلاف و اشتراک را به صورتی دستهبندی شده و منظم بیان خواهیم کرد.
با توجه به اهمیت نکاح در دین مبین اسلام حقوقدانان و فقها بیشتر از هر موضوع دیگری به آن پرداختهاند مثلاً در حقوق ایران آقای دکتر کاتوزیان در دو جلد به مطالعه نکاح پرداختهاند که بیشترحول حقوق ایران وفقه امامیه و گاهاً منابع دیگر نیز مدنظر ایشان بوده است یا آقای دکتر یوسف قرضاوی نیز در دیدگاههای فقهی معاصر به این امر از دیدگاه فقه اهل تسنن به مسئله پرداختهاند بدون آنکه تطبیقی در تالیف ایشان صورت گرفته باشد.
بدلیل اینکه عدهی کثیری از ایرانیان عزیز از مذهب امام شافعی «رض» پیروی مینمایند؛ این کتاب میتواند منبعی برای استفاده هر دو دسته قرار گیرد و به همین دلیل موضوع مذکور برای نگارش انتخاب شده است. لازم است که به قانون اجازه احوال شخصیه ایراینان غیرشیعیان نیز اشارهای داشته باشیم:
«ماده واحده- نسبت به احوال شخصیه و حقوق ارثیه و وصیت ایرانیان غیرشیعه که مذهب آنان به رسمیت شناخته شده،محاکم باید قواعد و عادات مسلمه متداوله در مذهب آنان را، جز در مواردی که مقررات راجع به انتظامات عمومی باشد، بطریق ذیل رعایت نمایند:
1.درمسائل مربوط به نکاح و طلاق، عادات و قواعد مسلمه متداوله در مذهبی که شوهر پیرو آن است.
2.در مسائل مربوط به ارث و وصیت، عادات و قواعد مسلمه متداوله در مذهب متوفی.
3.در مسایل مربوط به فرزند خواندگی، عادات و قواعد مسلمه متداوله در مذهبی که پدر خوانده یا مادرخوانده پیرو آنست.».
تقسیمبندی مطالب نیز بدین نحو خواهد بود. در بخش اول به شرایط و ارکان نکاح از دیدگاه حقوق ایران و فقه شافعیه با مطالعهی تطبیقی میپردازیم که شامل مباحثی از قبیل صیغه، اختلاف جنسیت، وجود شاهد، ولی و در آخر اشارهای هم به ثبت ازدواج خواهیم داشت. بخش دوم را به موانع نکاح با مطالعهی تطبیقی اختصاص خواهیم داد و به موانع موقت و ابدی و همچنین موانع مذکور در حقوق ایران مختصاً و فقه شافعیه مختصاً، خواهیم پرداخت.
هرچند مؤلف سعی خود رادر جمعآوری مطالب دو گروه، نموده است ولی از عموم محققین و پژوهشگران خواهانیم که با بذل توجه خود و نقد این تألیف حقیر را در تصحیح مطالب یاری رسانند.
حسین مریدی فر